Historia jaworzańskiej Biblioteki

 

Jaworze od 1 stycznia 1946 roku było gminą zbiorową w skład której wchodziły miejscowości: Jaworze, Jasienica i Wapienica.

Gminna Biblioteka Publiczna powstała w styczniu  1949 roku. Pierwszy wpis do księgi inwentarzowej nosi datę 17 stycznia i obejmuje 600 tomów. Pierwszym pracownikiem, czyli kierownikiem i bibliotekarzem w jednej osobie był emerytowany nauczyciel Stanisław Ciejka.

Biblioteka mieściła się w budynku Urzędu Gminy w Jaworzu, na parterze w pomieszczeniu o powierzchni 16 m2. Po 18 miesiącach biblioteka została przeniesiona na  piętro do pomieszczenia o powierzchni 30 m2.

W listopadzie 1951 roku kierownikiem biblioteki została Jadwiga Roik – pracownik Urzędu Gminy Jaworze. Przy bibliotece powstały trzy filie ;

Filia w Jasienicy  którą prowadziła Leokadia Putek

 

Filia w Wapienicy prowadzona przez Emilię Kubieniec

 

Filia w Jaworzu Średnim prowadzona przez Józefa Parzyka

 

W początkowych latach bibliotekarze pracowali niemal społecznie, ponieważ wynagrodzeniem były nieduże premie kwartalne. Taki stan istniał do 31 grudnia 1954 roku , kiedy to nastąpiła reorganizacja  w administracji, w wyniku której powstały tzw. prezydia gromadzkich rad narodowych. W tym okresie księgozbiór liczył już 2997 tomów.

 

Od 1 stycznia 1955 roku zarówno Jaworze jak i Jasienica oraz Wapienica zostały samodzielnymi  jednostkami administracyjnymi zwanymi  gromadami.  Każda miejscowość uznana za gromadę miała odtąd własną Gromadzką Bibliotekę Publiczną. Obsada personalna w Jaworzu nie uległa zmianie. Przy bibliotece pozostała filia w Jaworzu Średnim oraz powstała sezonowa filia przy domu wczasowym „Turysta” (dawny DW „Zygmunt”, obecnie „Villa Barbara”)

 

W roku 1962 biblioteka otrzymała dodatkowe pomieszczenie o powierzchni 23 m2 z przeznaczeniem na czytelnię. Tak więc łączna powierzchnia biblioteki wynosiła 53 m2. W styczniu 1963 roku  utworzono dwa półetatowe stanowiska pracy, na których na przestrzeni lat pracowali: jako kierownik nadal Jadwiga Roik oraz bibliotekarze Rudolf Dominik, Henryk Krzykowski i Helena Krzykowska. W tym czasie Biblioteka liczyła 4132 tomy. Księgozbiór pochodził z tzw. centralnego zakupu, o którym decydowano w Bibliotece Powiatowej i tam też dzielono jakie książki będą otrzymywać biblioteki terenowe. W owym czasie możliwości lokalowe pozwalały na ekspozycje wystawek okolicznościowych związanych z różnego rodzaju rocznicami kulturalnymi, literackimi i historycznymi. Było również sporo spotkań ze znanymi pisarzami jak Marią Wardas czy Gustawem Morcinkiem.

 

Taki stan trwał do 31 grudnia 1972 roku czyli do następnej reorganizacji w administracji, w wyniku której Jaworze straciło swoją samodzielność administracyjną i weszło w skład nowo powstałej gminy Wapienica. Zmiany te spowodowały likwidację Gromadzkiej Biblioteki Publicznej w Jaworzu, która stała się filią nowo powstałej Biblioteki Publicznej w Wapienicy. Budynek urzędu opustoszał więc bibliotece przydzielono dodatkowe pomieszczenie łącznie powierzchnia placówki wynosiła 98m2.  W roku 1973 w budynku nastąpił wybuch butli gazowej , co spowodowało pożar, a w jego następstwie zniszczona została część księgozbioru. Kolejne 18 lat to czas regresji dla jaworzańskiej książnicy, która była tylko placówką filialną najpierw Wapienicy potem Jasienicy.

 

Stan taki trwał do dnia 2 kwietnia 1991roku, kiedy to Jaworze odzyskało samodzielność administracyjną a Urząd Gminy ponownie zlokalizowano na terenie gminy. W efekcie tych działań ograniczono powierzchnię biblioteki do 44 m2. W maju 1995 roku przeniesiono zbiory biblioteczne do pomieszczenia o powierzchni niespełna 40 m2 na parterze budynku przy ul. Zdrojowej 82, czyniąc z naszej biblioteki najmniejszą placówkę w powiecie bielskim. Mimo trudnych warunków biblioteka funkcjonowała i zdobywała grono stałych czytelników. W roku 2000 nastąpiła zmiana na stanowisku kierownika placówki, po 48 latach pracy odeszła na zasłużoną emeryturę Pani Jadwiga Roik a jej funkcję objęła mgr Danuta Krzywolak – Worotyńska. W ciągu kolejnych lat ilość czytelników systematycznie rosła, tak jak i liczba zakupionych książek. Biblioteka poszerzała swoją działalność, lecz dalszy rozwój ograniczały złe warunki lokalowe. W związku z przejściem na emeryturę pani Worotyńskiej w roku 2009 nastąpiła zmiana na stanowisku dyrektora. Funkcją dyrektora objęła mgr Bernadeta Kluka. Rok 2011 był dla Biblioteki przełomowym w jej historii ponieważ staraniem władz gminnych placówka otrzymała nowy lokal. Pomieszczenie o powierzchni blisko 70 m2  na parterze budynku tzw. „Pod Goruszką” przy ulicy Szkolnej przeznaczono na nową siedzibę Biblioteki. Wizerunek naszej instytucji znacznie się poprawił, nowe wyposażenie, jasne pomieszczenia, dostęp do sali konferencyjnej, wszystko to podnosi jakość świadczonych usług. Obecnie księgozbiór liczy blisko 15 tysięcy woluminów, oprócz książek można korzystać z czasopism, płyt DVD, książek mówionych, stanowisk komputerowych z dostępem do Internetu.